Kütahya’da apartman yaşamı, şehirleşmenin ve nüfus artışının bir sonucu olarak hızla yaygınlaşmaktadır. Ancak apartmanlarda kaçak yapılaşma, kat maliklerinin bireysel kararlarıyla gerçekleştirdiği eklemeler ve değişiklikler nedeniyle sıkça karşılaşılan bir sorun haline gelmiştir. Bu yazımızda Kütahya’da apartmanlarda kaçak yapıların ne olduğu, hukuki sonuçları ve bunlarla nasıl mücadele edilebileceğini ayrıntılı olarak ele alacağız.
Kaçak yapı, imar mevzuatına aykırı olarak yapılan, belediyeden veya ilgili kurumlardan izin alınmadan inşa edilen ya da mevcut yapıların projeye aykırı olarak değiştirilmesiyle oluşan yapıları ifade eder. Apartmanlarda kaçak yapılaşma genellikle şu şekillerde görülmektedir:
Balkonların kapatılması ve genişletilmesi
Çatı katlarına yeni bölmeler eklenmesi
Bodrum veya ortak kullanım alanlarının özel mülkiyete dönüştürülmesi
Dış cephede izinsiz değişiklikler yapılması
Yangın merdivenlerinin kullanım amacı dışında değerlendirilmesi
Bu tür izinsiz yapılar, apartmanda yaşayan diğer kat maliklerini mağdur edebilir ve yasal süreçlere sebebiyet verebilir.
Kaçak yapılar, 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında değerlendirilmekte olup, hukuki açıdan ciddi yaptırımlara tabidir. Kütahya Belediyesi ve ilgili kurumlar, apartmanlarda kaçak yapıların tespitini yaparak yasal işlemleri başlatabilir.
İmar Kanunu'na Aykırılık Cezası
Kaçak yapının tespit edilmesi halinde belediye tarafından yıkım kararı alınabilir.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca, yapı sahibi önce uyarılır ve belirlenen süre içerisinde kaçak yapıyı eski haline getirmesi istenir.
Uyarıya rağmen gerekli düzenlemeler yapılmazsa, belediye yapıyı resen yıktırabilir ve masrafları yapı sahibinden tahsil edebilir.
İdari Para Cezaları
Kaçak yapıların büyüklüğüne ve niteliğine göre belediyeler tarafından idari para cezaları kesilebilir.
Cezalar, İmar Kanunu’nun 42. maddesi gereğince belirlenir ve genellikle metrekare bazında hesaplanır.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na Göre Hukuki Süreçler
Apartmanlarda kat maliklerinin rızası olmadan ortak alanlarda yapılan değişiklikler Kat Mülkiyeti Kanunu’na aykırıdır.
Bir kat maliki, diğer maliklerin onayı olmadan ortak alanlarda değişiklik yapamaz. Aksi durumda apartman yönetimi veya kat malikleri mahkemeye başvurarak yıkım ve eski hale getirme davası açabilir.
Tapu İşlemleri ve Ruhsat Sorunları
Kaçak yapılaşma, apartmanın tapu işlemlerinde ve ileride satış veya ipotek gibi işlemlerde sorun yaratabilir.
Belediyeden alınan iskan belgesine aykırı bir durum söz konusu olduğunda, yeni ruhsatlandırma veya yapı kullanım izinleri alınamayabilir.
Apartmanlarda kaçak yapıların önlenmesi ve yasal olarak mücadele edilmesi için izlenmesi gereken yollar şunlardır:
Kaçak yapılaşma tespit edildiğinde, öncelikle Kütahya Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne şikayette bulunulabilir. Belediye, yapılan başvurular doğrultusunda inceleme başlatır ve kaçak yapıya müdahale eder.
Kat malikleri, apartman yönetimi aracılığıyla noter onaylı ihtarname çekebilir ve yapıyı eski haline getirmesi için süre tanıyabilir. Süre sonunda kaçak yapı kaldırılmadığı takdirde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulabilir.
Belediye tarafından kesilen para cezaları haksız bulunursa, idari mahkemelerde itiraz davası açılabilir. Ancak bunun için iyi bir hukuki dayanağın olması gerekir.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, apartmandaki kaçak yapıların kaldırılması için kat malikleri toplantısı yapılarak ortak bir karar alınabilir. Alınan kararın uygulanması için yargı yoluna gidilebilir.
Apartmanlarda yapılacak her türlü değişiklik öncesinde belediyeden ruhsat alınması gerekmektedir.
Kaçak yapılaşmanın önlenmesi için apartman yönetimi düzenli olarak denetimler yapmalıdır.
Kat malikleri arasında anlaşmazlık çıkmaması için yapı yönetim planına uyulmalıdır.
Hukuki süreçlerde mağduriyet yaşanmaması adına bir avukat ile görüşülmesi faydalıdır.
Kütahya’da apartman yaşamının düzenli ve hukuka uygun şekilde devam edebilmesi için kaçak yapılarla ilgili yasalara uymak son derece önemlidir. Apartman sakinleri olarak haklarınızı bilerek hareket etmek ve yasal süreçlere uygun davranmak, ileride oluşabilecek sorunları önleyecektir.